توهین و فحاشی در فضای مجازی ( تلگرام و اینستاگرام و واتس اپ ) چه مجازاتی دارد ؟ چگون و از کجا باید شکایت کنیم ؟

امروزه فضای مجازی جزء زندگی افراد جامعه می باشد و روزانه افراد وقت زیادی را صرف این موضوع می کنند.

اینستاگرام، واتس آپ و تلگرام از جمله اپلیکیشن هایی هستند که افراد بدین وسیله در فضای مجازی وارد می شوند. حدود یک دهه می باشد که جامعه وارد حوزه‌ جدیدی شده است. به همین منظور در کنار مزیت‌ هایی که فضای مجازی دارد نباید از مضرات و اشکالات آن هم غافل شد.

یکی از اشکالات وارد بر این اپلیکیشن ها ناشناخته بودن افراد است که سبب می شود فرد حتی اگر در جامعه‌ حقیقی به دلیل شناخته‌ بودن دست به جرم علنی نزند و ظاهری موجه داشته باشد. امـا در این فضا به راحتی مرتکب جرم ‌های عدیده ‌ای خواهد شد.

توهین در فضای مجازی

توهین یا همان فحاشی جرم است خواه در فضای واقعی اتفاق بیافتد و خواه در فضای مجازی. مجازات توهین و افترای اشخاصی که در فضای مجازی و با استفاده از ابزارهای ارتباطی جدید همچون تلگرام و اینستاگرام به دیگران توهین می کنند. مانند کسانی است که در کوچه و خیابان به دیگران اهانت می کنند.

به همین سبب مجازات چنین جرمی در فضای مجازی مطابق ماده ۶۰۸ بخش تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ قانون مجازات اسلامی اگر منجر به حد قذف نشود جزای نقدی درجه ۶ است. البته تا حدودی رویه قضایی در این خصوص متفاوت است.

نحوه شکایت از پیام توهین‌ آمیز

در وهله‌ اول از متن ارسالی باید اسکرین شات تهیه شود و سپس اینترنت گوشی را غیر فعال کرد. تا فرد مقابل قابلیت حذف پیام ارسالی را نداشته باشد و اینترنت نزد پلیس فتا روشن شود.

اگر در واتس ‎آپ توهین به وقوع بپیوندد قبل از تهیه اسکرین شات اگر نام فرد در تلفن همراه ذخیره است از حالت ذخیره خارج شود تا شماره فرد درج شود.

در ادامه در تهران و کلان شهرها به دادسرای جرایم رایانه‌ای و در دیگر شهرها به دادسرای عمومی مراجعه شود. تا نامه احراز اصالت سنجی گرفته شود تا به پلیس فتا ارائه شود.

مرجع صالح جهت رسیدگی

وکیل کیفری : محل وقوع جرم همان مکانی است که بزهکار رایانه‌ ای در آن رفتار مورد نظرش را مرتکب می شود و چنانچه جرم دارای نتیجه باشد.

مکانی که نتیجه مورد نظر او واقع می شود. از آنجا که جرم توهین جرمی مطلق است. و نیاز به نتیجه ندارد محلی که جرم در آن واقع می شود محل وقوع جرم است. لذا اگر فرد در تهران مبادرت به توهین نماید دادگاه صالح تهران خواهد بود.

قانون جرایم رایانه ای

در ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۱۳۸۸ در حوزه هتک حیثیت و نشر اکاذیب به نوعی به توهین پرداخته شده است.

طبق این ماده هرکس به وسیله سامانه ‌های رایانه ‌ای یا مخابراتی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد. یا تحریف کند و آن را منتشر و با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند. به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت شود به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. اگر تحریف به صورت مستهجن باشد مرتکب به حداکثر هر دو مجازات خواهد شد.

اگر شخصی در پیام ‌رسان تلگرام پیام‌ های توهین ‌آمیز ارسال نموده است آیا در شکوائیه به اسکرین شات این پیام ‌ها می توان استناد کرد؟

ماده ۶۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲ صورت الکترونیکی یا محتوای الکترونیکی را به شرط رعایت ساز و کارهای امنیتی. همانند سند و نوشته‌ مکتوب قابل استناد می داند.

بنابراین در صورتی که مرجع قابل اعتمادی مانند پلیس فتا اصالت اسکرین شات ارائه ‌شده از سوی اصحاب دعوا را تائید کند. می تواند بر مبنای آن قضاوت کند.

منظور از واژه توهین از نظر قانونگذار چیست؟

از نظر مقررات كيفري اهانت و توهين عبارت است از به كار بردن الفاظي كه صريح باشد و ارتكاب اعمال و انجام حركاتي كه با لحاظ عرفيات جامعه و با در نظر گرفتن شرايط زمانی و مكاني و موقعيت اشخاص موجب تخفيف و تحقير افراد شود و در غیر اینصورت قرار منع تعقیب صادر خواهد شد.